Μικρόφωνα

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε.

Η εφεύρεση του μικροφώνου τοποθετείται στο μακρινό 1876 από τον Emile Berliner και χρησιμοποιήθηκε αρχικά στις τηλεπικοινωνίες. Το μικρόφωνο είναι μια συσκευή η οποία μετατρέπει τα ηχητικά κύματα σε ηλεκτρικά σήματα. Ουσιαστικά χρησιμοποιείται για την ενίσχυση ή καταγραφή ή τη μετάδοση του ήχου. Όταν μιλάμε ή παίζουμε ένα μουσικό όργανο μπροστά σε ένα μικρόφωνο, δημιουργούνται ηχητικά κύματα τα οποία προκαλούν δονήσεις σε ένα ευαίσθητο διάφραγμα που βρίσκεται μέσα στο μικρόφωνο. Αυτές οι δονήσεις μετατρέπονται σε ηλεκτρικό σήμα το οποίο στη συνέχεια μπορεί να ενισχυθεί, να ηχογραφηθεί ή να μεταδοθεί.

Συνοπτικά αναφέρουμε ότι στις αρχές του 20ού αιώνα, κυριάρχησαν τα μικρόφωνα άνθρακα, ενώ κατά τη δεκαετία του 1920 αναπτύχθηκε το πρώτο πυκνωτικό μικρόφωνο από τον Edward C. Wente, το οποίο και πρόσφερε καλύτερη ποιότητα ήχου. Στη συνέχεια κατά τη δεκαετία του 1930 έκαναν την εμφάνισή τους τα δυναμικά μικρόφωνα που έφεραν μεγαλύτερη ανθεκτικότητα και στη δεκαετία του 1940 τα μικρόφωνα Ribbon, όπως το RCA 44 που προσέφεραν φυσικότερο ήχο στις ηχογραφήσεις. Από τη δεκαετία του 1960 και έπειτα, τα ηλεκτροστατικά και ψηφιακά μικρόφωνα, συνέβαλαν στην εξέλιξη του ήχου, καθιστώντας τα μικρόφωνα απαραίτητα τόσο στις ηχογραφήσεις στο στούντιο όσο και στην καθημερινή χρήση.

Η επιλογή του κατάλληλου μικροφώνου για την επίτευξη της καλύτερης δυνατής ποιότητας ήχου είναι κρίσιμη, είτε πρόκειται για ηχογράφηση μουσικής, είτε για podcasting, είτε για ζωντανές εμφανίσεις. Τα μικρόφωνα διαφέρουν ως προς την τεχνολογία, τη χρήση και τις επιδόσεις τους, οπότε η κατανόηση των βασικών χαρακτηριστικών τους θα σας βοηθήσει να κάνετε την καλύτερη επιλογή.

Ας δούμε λοιπόν τα είδη μικροφώνων.

Πυκνωτικά μικρόφωνα

Τα πυκνωτικά μικρόφωνα είναι ένας τύπος μικροφώνου που χρησιμοποιεί έναν πυκνωτή για να μετατρέψει τα ηχητικά κύματα σε ηλεκτρικά σήματα. Είναι εξαιρετικά ευαίσθητα και φημίζονται για την ικανότητά τους να καταγράφουν λεπτομερείς και ακριβείς ήχους, γεγονός που τα καθιστά ιδανικά για ηχογραφήσεις φωνής, ακουστικών οργάνων και άλλων λεπτών ηχητικών πηγών. Σε αντίθεση με τα δυναμικά μικρόφωνα, τα πυκνωτικά απαιτούν εξωτερική τροφοδοσία, συνήθως μέσω phantom power από μίκτες ή audio interfaces. Χρησιμοποιούνται κυρίως σε στούντιο ηχογράφησης λόγω της ευρείας απόκρισης συχνοτήτων και της ακριβούς αναπαραγωγής ήχου που προσφέρουν, παρέχοντας καθαρές και υψηλής ποιότητας ηχογραφήσεις.

Περισσότερα

• Πλεονεκτήματα: Έχουν υψηλή ευαισθησία, ευρύ φάσμα συχνοτήτων και είναι ιδανικά για στούντιο ηχογραφήσεις.

• Μειονεκτήματα: Χρειάζονται phantom power (48V), είναι πιο ευαίσθητα στους θορύβους του περιβάλλοντος και είναι ιδανικά, για φωνές, ακουστικά όργανα, πιάνα, στούντιο ηχογραφήσεις.

Δυναμικά μικρόφωνα

Τα δυναμικά μικρόφωνα είναι ένας τύπος μικροφώνου που χρησιμοποιεί έναν μαγνήτη και ένα πηνίο για να μετατρέψει τα ηχητικά κύματα σε ηλεκτρικά σήματα. Είναι ανθεκτικά, αξιόπιστα και λιγότερο ευαίσθητα σε εξωτερικούς θορύβους, γεγονός που τα καθιστά ιδανικά για ζωντανές εμφανίσεις και περιβάλλοντα με υψηλά επίπεδα έντασης ήχου. Δεν απαιτούν εξωτερική τροφοδοσία, σε αντίθεση με τα πυκνωτικά μικρόφωνα, και μπορούν να χειριστούν δυνατούς ήχους χωρίς παραμόρφωση. Χρησιμοποιούνται συχνά για ενισχυτές κιθάρας, φωνές σε ζωντανές εκτελέσεις και τύμπανα, λόγω της αντοχής τους και της ικανότητάς τους να αποδίδουν με σαφήνεια σε έντονες συνθήκες.

Περισσότερα

• Πλεονεκτήματα: Ανθεκτικότητα και μακροχρόνια διάρκεια ζωής, δεν απαιτούν phantom power και είναι καλύτερα για ζωντανές εμφανίσεις.

• Μειονεκτήματα: Έχουν χαμηλότερη ευαισθησία από τα πυκνωτικά μικρόφωνα, δεν αποδίδουν καλά σε λεπτομέρειες στις υψηλές συχνότητες και κρίνονται ιδανικά για, ζωντανές εμφανίσεις, τύμπανα, ενισχυτές κιθάρας και δυνατούς ήχους.

Μικρόφωνα Ribbon

Τα μικρόφωνα Ribbon είναι ένας τύπος μικροφώνου που χρησιμοποιεί μια λεπτή μεταλλική ταινία (ribbon) ως διάφραγμα για να μετατρέψει τα ηχητικά κύματα σε ηλεκτρικά σήματα. Είναι γνωστά για τον φυσικό και ζεστό ήχο που αποδίδουν, καθώς και για την ικανότητά τους να συλλαμβάνουν λεπτομέρειες από διαφορετικές κατευθύνσεις, λόγω του διπλής κατεύθυνσης σχεδιασμού τους (figure-8). Αυτά τα μικρόφωνα είναι ευαίσθητα και απαιτούν προσεκτική χρήση, αλλά είναι ιδανικά για στούντιο ηχογραφήσεις, ιδίως για φωνή, έγχορδα όργανα και ενισχυτές. Ένα από τα χαρακτηριστικά τους είναι ότι δεν αντέχουν πολύ σε δυνατούς ήχους, και χρειάζονται προσοχή στη μεταχείριση.

Περισσότερα

• Πλεονεκτήματα: Έχουν εξαιρετική απόδοση σε φυσικούς ήχους και είναι ιανικά για πλούσιους, "ζεστούς" τόνους. • Μειονεκτήματα: Είναι πολύ ευαίσθητα και ευπαθή σε ζημιές και απαιτούν συχνά εξωτερική τροφοδοσία ή προενίσχυση. • Ιδανικά για: Ηχογραφήσεις φωνής, έγχορδων οργάνων, ορχηστρικής μουσικής.

Πιεζοηλεκτρικά μικρόφωνα

Τα πιεζοηλεκτρικά μικρόφωνα χρησιμοποιούν τον πιεζοηλεκτρικό φαινόμενο για να μετατρέπουν τις δονήσεις σε ηλεκτρικά σήματα. Είναι ιδανικά για την ανίχνευση ήχων από στερεές επιφάνειες, καθώς ανιχνεύουν τις δονήσεις απευθείας από την πηγή τους, αντί για τα ηχητικά κύματα στον αέρα. Συχνά χρησιμοποιούνται σε ακουστικά όργανα, όπως κιθάρες και βιολιά, ή σε εφαρμογές όπου η άμεση επαφή με την πηγή ήχου είναι σημαντική. Έχουν υψηλή ανθεκτικότητα και αξιοπιστία, αλλά δεν αποδίδουν τόσο καλά στις υψηλές συχνότητες σε σχέση με άλλα είδη μικροφώνων.

Περισσότερα

Αν δεν συμβεί αυτό τότε η απόκριση συχνότητας δεν είναι μέσα στις προδιαγραφές και επίσης αυξάνονται οι παραμορφώσεις ειδικά σε μεγάλες στάθμες. Συνήθως οι συνδέσεις μικροφώνων και προενισχυτών μικροφώνων δεν έχουν θέματα ασυμβατότητας λόγω αντίστασης εισόδου αφου οι προδιαγραφές είναι τέτοιες ώστε να υπάρχει συμβατότητα σε μια μεγάλη γκάμα απο μικρόφωνα και προενισχυτές. Η μόνη εξαίρεση που θέλει προσοχή είναι τα μικρόφωνα Ribbon που χρειάζονται και μεγαλύτερο κέρδος σήματος (Gain) και διαφορετική προσαρμογή στις αντιστάσεις εισόδου. Για το λόγο αυτό υπάρχουν προενισχυτές που έχουν ειδικές θέσεις για Ribbon

Μετρήσεις και προδιαγραφές μικροφώνων

Λόγω τών διαφορών στην κατασκευή τους τα μικρόφωνα έχουν ειδικά χαρακτηριστικά που καθορίζουν και τον ήχο τους. H Απόκριση συχνότητας (frequency response) μας δείχνει την ευαισθησία του μικροφώνου σε decibel σε μια γκάμα συχνοτήτων ( συνήθως 0–20 kHz). Το ιδανικό θα ήταν ένα μικρόφωνο να έχει ίδια ευαισθησία σε όλες τις συχνότητες όταν συλλαμβάνει τον ήχο on-axis δηλαδή με γωνία 0 μοιρών ως πρός το διάφραγμα. Η μέγιστη στάθμη (maximum SPL) που μπορεί να δεχθεί ένα μικρόφωνο για συγκεκριμένη αρμονική παραμόρφωση (THD), τυπικά 0.5%. Γενικά αυτή η αρμονική παραμόρφωση δεν είναι ακουστή και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα μικρόφωνο άφοβα για να ηχογραφήση σε τέτοιες κορυφές στάθμης. Πχ 135 db SPL ( 0.5% THD)". Η δυναμική περιοχή (dynamic range) ενός μικροφώνου είναι η διαφορά σε SPL ανάμεσα στο χαμηλο όριο του θορύβου και το μέγιστο SPL. Η ευαισθησία (sensitivity) μας δείχνει πόσο καλά το μικρόφωνο μετατρέπει την ακουστική πίεση σε ηχητικό σήμα. Ένα ευαίσθητο μικρόφωνο χρειάζεται λιγότερη ενίσχυση για να παράγει μεγαλύτερη έξοδο. Χωρίς να είναι απόλυτο, η ευαισθησία είναι μια ένδειξη ποιότητας ενός μικροφώνου.

Πολικά διαγράμματα (πολικές αποκρίσεις μικροφώνων)

Τα μικρόφωνα διατίθενται με διάφορα πολικά διαγράμματα, τα οποία καθορίζουν την κατεύθυνση από την οποία το μικρόφωνο καταγράφει ήχο:

Τα omnidirectional μικρόφωνα καταγράφουν ήχο εξίσου από όλες τις κατευθύνσεις, χωρίς προτίμηση σε συγκεκριμένο άξονα. Αυτό τα καθιστά ιδανικά για την καταγραφή φυσικού, περιβαλλοντικού ήχου ή για καταστάσεις όπου ο ήχος προέρχεται από πολλές πηγές ταυτόχρονα. Χρησιμοποιούνται συχνά σε εφαρμογές όπως ηχογραφήσεις δωματίου, ορχηστρικής μουσικής ή συνεντεύξεις με πολλούς συμμετέχοντες. Αν και δεν απορρίπτουν εξωτερικούς θορύβους τόσο καλά όσο τα κατευθυντικά μικρόφωνα, αποδίδουν εξαιρετικά σε περιπτώσεις όπου απαιτείται μια πιο ανοιχτή, φυσική ηχητική αίσθηση.

Τα καρδιοειδή μικρόφωνα έχουν πολικό διάγραμμα που καταγράφει τον ήχο κυρίως από μπροστά, απορρίπτοντας τους ήχους από τα πλάγια και το πίσω μέρος. Αυτό τα καθιστά ιδανικά για ηχογραφήσεις σε περιβάλλοντα με ανεπιθύμητους θορύβους, καθώς επικεντρώνονται στην πηγή ήχου που βρίσκεται μπροστά τους. Χρησιμοποιούνται ευρέως σε στούντιο ηχογραφήσεις φωνής, ζωντανές εμφανίσεις και ηχογραφήσεις οργάνων, όπου η μόνωση της πηγής ήχου είναι σημαντική για ένα καθαρό αποτέλεσμα. Προσφέρουν καλή ισορροπία μεταξύ απομόνωσης του ήχου και φυσικής ηχητικής απόδοσης.

Τα υπερκαρδιοειδή μικρόφωνα έχουν πολικό διάγραμμα με ακόμη μεγαλύτερη εστίαση στον ήχο από μπροστά, συγκριτικά με τα καρδιοειδή μικρόφωνα, και μειωμένη ευαισθησία στους ήχους από τα πλάγια. Αν και καταγράφουν ένα μικρό ποσοστό ήχου από το πίσω μέρος, η μεγαλύτερη κατευθυντικότητα τα καθιστά ιδανικά για εφαρμογές όπου απαιτείται εξαιρετική απομόνωση από τον περιβάλλοντα θόρυβο, όπως σκηνικές ηχογραφήσεις ή ηχογραφήσεις σε θορυβώδη περιβάλλοντα. Χρησιμοποιούνται ευρέως σε ζωντανές εμφανίσεις και ηχογραφήσεις όπου απαιτείται ακρίβεια και συγκέντρωση στον ήχο της πηγής.

Τα μικρόφωνα με πολικό διάγραμμα figure of eight (διπλής κατεύθυνσης) καταγράφουν ήχο εξίσου από μπροστά και πίσω, ενώ απορρίπτουν τους ήχους από τα πλάγια. Αυτή η μοναδική τους ιδιότητα τα καθιστά ιδανικά για καταστάσεις όπου χρειάζεται να καταγραφεί ήχος από δύο πηγές που βρίσκονται αντικριστά, όπως σε συνεντεύξεις ή ηχογραφήσεις οργάνων σε στούντιο. Συχνά χρησιμοποιούνται σε στερεοφωνικές ηχογραφήσεις ή σε περιπτώσεις που απαιτείται προσεκτικός έλεγχος του περιβάλλοντος ήχου, προσφέροντας εξαιρετική απομόνωση από τους πλάγιους θορύβους.

Τα μικρόφωνα Shotgun έχουν έναν εξαιρετικά κατευθυντικό σχεδιασμό, με στενό πολικό διάγραμμα που επικεντρώνεται κυρίως στον ήχο από μπροστά, απορρίπτοντας σχεδόν όλους τους ήχους από τα πλάγια και το πίσω μέρος. Χρησιμοποιούνται συχνά σε ταινίες, τηλεοπτικές παραγωγές και ζωντανές εκδηλώσεις, όπου χρειάζεται να καταγραφεί ήχος από μακριά, ενώ απομονώνονται οι ανεπιθύμητοι περιβάλλοντες θόρυβοι. Τα μικρόφωνα Shotgun είναι ιδανικά για χρήση σε εξωτερικά γυρίσματα ή σε περιπτώσεις όπου απαιτείται ακριβής εστίαση στον ήχο της πηγής.

Τα μικρόφωνα USB είναι μικρόφωνα που διαθέτουν ενσωματωμένο προενισχυτή και μετατροπέα A/D (αναλογικού σε ψηφιακό), επιτρέποντας την άμεση σύνδεσή τους σε υπολογιστές μέσω θύρας USB, χωρίς την ανάγκη για εξωτερική κάρτα ήχου. Είναι εύκολα στη χρήση και ιδανικά για podcasting, ηχογραφήσεις φωνής, streaming και βιντεοκλήσεις. Προσφέρουν καλή ποιότητα ήχου σε προσιτή τιμή και είναι ιδιαίτερα δημοφιλή σε όσους χρειάζονται μια γρήγορη και απλή λύση για εγγραφή ήχου χωρίς πολύπλοκες ρυθμίσεις.

Τα μικρόφωνα μετρήσεων είναι ειδικά σχεδιασμένα για να καταγράφουν ήχους με απόλυτη ακρίβεια σε όλο το φάσμα συχνοτήτων, χωρίς να προσθέτουν χρωματισμό ή παραμορφώσεις στον ήχο. Χρησιμοποιούνται κυρίως για ακουστικές μετρήσεις, όπως η ανάλυση της απόκρισης συχνοτήτων ενός χώρου ή η μέτρηση θορύβου, και συχνά σε συνδυασμό με εξειδικευμένο λογισμικό. Χαρακτηρίζονται από την παντοκατευθυντική καταγραφή ήχου και την εξαιρετική ευαισθησία τους, καθιστώντας τα απαραίτητα εργαλεία για επαγγελματίες στον τομέα της ακουστικής και της μηχανικής ήχου.

Δείτε όλα τα μικρόφωνα εδώ

Τεχνικές ηχογράφησης

Υπάρχουν πολλές τεχνικές ηχογράφησεις μικροφώνων που προσπαθούν να συλλάβουν ιδανικά ένα μουσικό συμβάν. Αυτές εξαρτώνται απο τα διαθέσιμα μικρόφωνα, τον χώρο της ηχογράφησης και το πως θέλουμε να συλλάβουμε την μουσική. (Απο κοντά, μακρυά, με μεγάλο χώρο, κάποιες αρμονικές να είναι πιο έντονες και πολλές άλλες παραμέτρους) Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι να τοποθετήσετε το μικρόφωνο εκεί όπου ο ήχος είναι ήδη στενός και σκληρός.

Για αυτό το λόγο κλείστε το ένα αυτί και ακούστε τον ήχο με το άλλο, εκεί όπου είναι τοποθετημένο το μικρόφωνο, χωρίς τις ψυχοακουστικές ενίσχυσης που έχετε όταν ακούτε με δύο αυτιά. Μετακινήστε το μικρόφωνο εκεί όπου το μουσικό όργανο ακούγεται καλύτερα με πλούσιο και γεμάτο ήχο που περιλαμβάνει όλες τις αρμονικές.

Τεχνικές συμπίπτωντος ζεύγους (Coincident Pair) Δύο μικρόφωνα τοποθετημένα το ένα επάνω στο άλλο, έτσι ώστε τα ηχητικά κύματα να φθάσουν και τις δύο κάψες συγχρόνως. Coincident Pair τεχνικές είναι:

XY – 2 καρδιοειδή μικρόφωνα σε 90 μοίρες

MS - Mid/Side - Χρησιμοποιείται ένα μικρόφωνο, το οποίο μπορεί να είναι από omni έως υπερκαρδιοειδές, το οποίο να είναι τοποθετημένο έτσι ώστε να κοιτάζει μπροστά (mid) και ένα figure-eight μικρόφωνο το οποίο συλλάμβάνει τα πλάγια

Blumlein - Coincident figure-eight μικρόφωνα σε 90 μοίρες

Semi-coincident- Δύο μικρόφωνα τοποθετημένα σε γωνία το ένα με το άλλο για να καλύψουν τον ήχο της σκηνής, τα οποία χωρίζονται από 6 έως 48 ίντσες για να προσθέσουν τη διαφορά χρόνου άφιξης και φάσης στις διαφορές πλάτους που προκαλούνται από το κατευθυντικό μοτίβο.

Τεχνικές ημισυμπίπτωντος ζεύγους ORTF.

Τεχνική που εχρησιμοποιείτο αρχικά στο γαλλικό ραδιόφωνο με δυο καρδιοειδή μικρόφωνα, τοποθετημένα σε γωνιά 110 μοιρών, με απόσταση 170 mm. NOS - Nederlandsche Omroep Stichting - δυο καρδιοειδή μικρόφωνα, τοποθετημένα σε γωνιά 90 μοιρών, σε απόσταση 300 mm. AB – δυο spaced καρδιοειδή μικρόφωνα τοποθετημένα έτσι ώστε να κοιτάζουν μπροστά, ελαφρώς σε γωνιά το ένα με το άλλο.

Τεχνικές space omnis

Χρησιμοποιούνται κυρίως σε ηχογραφήσεις κλασσικής μουσικής συνήθως σε συνδιασμό με κοντινά σπότ μικρόφωνα . Σε αυτή την τεχνική χρησιμοποιούμε δύο μικρόφωνα παντοκατευθυντικά είτε σε μια μπάρα (φωτογραφία δεξιά) είτε σε βάσεις ψηλές σε απόσταση 2 πρός 3 απο το μέτωπο που είναι η ορχήστρα.

Σημαντικοί παράγοντες για την επιλογή μικροφώνου

Α. Χρήση

• Στούντιο Ηχογραφήσεων: Επιλέξτε πυκνωτικά μικρόφωνα για καθαρό και λεπτομερή ήχο.

• Ζωντανές Εμφανίσεις: Δυναμικά μικρόφωνα είναι πιο κατάλληλα λόγω της ανθεκτικότητάς τους.

• Podcasting: Ένα πυκνωτικό μικρόφωνο ή ένα USB μικρόφωνο είναι εξαιρετική επιλογή για τη λήψη καθαρού και φυσικού ήχου.

Β. Phantom Power

Αν επιλέξετε πυκνωτικό μικρόφωνο, βεβαιωθείτε ότι η κάρτα ήχου ή ο προενισχυτής σας υποστηρίζει phantom power (48V).

Γ. Προϋπολογισμός

Τα μικρόφωνα διατίθενται σε μεγάλο εύρος τιμών, οπότε είναι σημαντικό να καθορίσετε έναν προϋπολογισμό ανάλογα με τις ανάγκες σας αλλά και τη χρήση.

Συμβουλές για νέα αγορά

• Δοκιμή πριν την αγορά: Αν έχετε τη δυνατότητα, δοκιμάστε το μικρόφωνο πριν το αγοράσετε για να δείτε πώς αποδίδει στον δικό σας χώρο.

• Προσοχή στην κατεύθυνση καταγραφής: Βεβαιωθείτε ότι το μικρόφωνο που αγοράζετε έχει το σωστό πολικό διάγραμμα για την εφαρμογή σας.

• Επένδυση σε ποιότητα: Ένα καλό μικρόφωνο μπορεί να κρατήσει για χρόνια. Επενδύστε σε ένα μικρόφωνο που θα καλύπτει τις ανάγκες σας και μελλοντικά.

Η επιλογή του σωστού μικροφώνου εξαρτάται από τις ανάγκες, τον προϋπολογισμό και τη χρήση που επιθυμείτε. Τα πυκνωτικά μικρόφωνα είναι ιδανικά για στούντιο ηχογραφήσεις, τα δυναμικά είναι κατάλληλα για ζωντανές εμφανίσεις, ενώ τα ribbon μικρόφωνα προσφέρουν πλούσιο και φυσικό ήχο. Ωστόσο, ένα εξαιρετικό μικρόφωνο από μόνο του δεν αρκεί για ένα άριστο ηχητικό αποτέλεσμα. Το τελικό αποτέλεσμα επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες: το πνευματικό, συναισθηματικό και διανοητικό περιεχόμενο της μουσικής, την ικανότητα και προετοιμασία του συνθέτη, του εκτελεστή και του ηχολήπτη, την ποιότητα των μουσικών οργάνων, την ακουστική του χώρου, την τοποθέτηση των μικροφώνων, τον εξοπλισμό ηχογράφησης και αναπαραγωγής, καθώς και τη δυνατότητα του ακροατή να εκτιμήσει τη μουσική. Επομένως, είναι σημαντικό να κατανοήσετε τα χαρακτηριστικά και την εφαρμογή κάθε μικροφώνου και να λάβετε υπόψη όλους αυτούς τους παράγοντες για να επιτύχετε την καλύτερη δυνατή ποιότητα ήχου.

Η ομάδα της Athens Pro Audio είναι πάντα στη διάθεσή σας να σας κατατοπίσει και να σας ενημερώσει για όλα τα τεχνικά και μη θέματα, ώστε να σας βοηθήσει να επιλέξετε το κατάλληλο μικρόφωνο για τις δικές σας ανάγκες.